"...my, Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej,
zarówno wierzący w Boga
będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna,
jak i nie podzielający tej wiary,
a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł..."
Konstytucja RP
Platońskie uniwersalia (idealizm), triada platońska, trzy główne, najczystsze idee. Prawda. Dobro. Piękno. Absoluty, wzorce nieistniejące materialnie w naszym świecie, istniejące za to w pełnej formie poza nim i rzucające na ten świat cień. Cień idei. Cel dążenia jednostek, grup, państw.
Dobro według Platona polega na dążeniu do pełnej zgodności z ideami, pamięci o ideach, utrzymywaniu idealnej między nimi proporcji. Zło jest odsuwaniem się od idei, zapominaniem o nich, przekręcaniem ich znaczenia. Złem jest manipulowanie ideą, dobrem jest jej realizacja.
Państwo Platon opiera na Mądrości, Męstwie i Umiarkowaniu (samokontroli). Spięte są one klamrą w postaci Sprawiedliwości. Mądrość, Męstwo, Umiarkowanie i Sprawiedliwość są niezbędne w budowaniu państwa Dobrego, czyli dążącego do Prawdy, Dobra i Piękna. Chrześcijaństwo nazwało Mądrość, Męstwo, Umiarkowanie i Sprawiedliwość - Cnotami Kardynalnymi. Są one obecne w kulturze zachodu. Od starożytności po filmy Hollywood - Uniwersalia.
Przeciwnicy Platona (nominaliści) nie uznają Idei jako osobnych bytów. Twierdzą, że pojęcia te są wytworami mowy, słabością języka. Jako takie, nie mogą być traktowane jako osobny byt. Boga nie ma. Nie oni negują wartości Idei, odmawiają im jedynie realności. Spór między idealistami i nominalistami ciągnie się przez stulecia. Niezależnie od strony sporu, wartość Triady i Cnót jest powszechnie akceptowana. Znajdują się one również w preambule Konstytucji RP.
Idee mają moc. Umysł ludzki nie działa na bytach fizycznych, działa na ideach. Idee w pojęciu popularnym są modelami ułatwiającymi myślenie i komunikację. Idee mają też bardzo wymierną wartość. Idea bezpieczeństwa sprzedawana jest w aptekach, na kursach samoobrony, towarzystwach ubezpieczeniowych itp. Żywiący się pizzą palacze gotowi są zapłacić ciężką pracą w zamian za "poczucie" bezpieczeństwa w postaci tabletek na odporność. Za ładnie zapakowaną Ideę. Idea to moc. Moc to pieniądz, władza, bogactwo.
Gdzie moc, tam żywiące się nią Stwory. Pasożytnicze organizmy przystosowane do karmienia ludzi ideami w zamian za ich moc (pieniądz, władzę, bogactwo). Stwory starają się wytworzyć układ pokarmowy transformujący Prawdę, Dobro i Piękno w Pieniądz, Władzę i Bogactwo. Transformacja jest prosta. Przykład?
Uczciwość. Kto chce żyć wśród ludzi nieuczciwych, niegodnych zaufania? A gdyby obok Uczciwości postawić ideę podobną, przykładowo Zgodność z Prawem. Prawo na początku kodyfikuje uczciwość, z czasem zmienia się w gąszcz. Zamiast Uczciwości mamy więc Legalizm. W sercu Legalizmu gnieżdżą się Stwory. One tworzą legalizm dla siebie.
Sprawiedliwość? Prosta sprawa - stwórzmy pojęcie Sprawiedliwości Jakiejś tam. Rewolucyjnej. Społecznej. Ludowej. Obojętnie. Po kilku latach budzimy się w Sprawiedliwym Społecznie świecie, w którym opowiadający o Sprawiedliwości Społecznej ustala podatki dla wszystkich, oprócz siebie i swoich kolegów. Dobro? Bardziej praktyczna jest Pobożność. Najlepiej ostentacyjna, niekwestionowalna. Mądrość zastąpił tytuł naukowy. Umiarkowanie wszyscy widzimy. I tak dalej.
Gdzie są Stwory? Tam, gdzie ludzie namawiają innych do zachowań godzących w Prawdę, Dobro i Piękno. Tam, gdzie Uczciwość zastępowana jest kiepskim Prawem. Tam, gdzie moralne zera mają gęby pełne pięknych frazesów. Tam, gdzie Prawda jest codziennie zmieniana, gdzie Dobro jest relatywizowane, gdzie Piękno nie ma wstępu. Tam, gdzie Sprawiedliwość oznacza Teraz Ku.. My.
